Czy perfumy można zwrócić?
Wydaje mi się, że ludzie dzielą się na dwie grupy. Na tych co od lat są wierni swoim stałym zapachom i bardzo rzadko zmieniają perfumy, i na tych którzy, nie mają swojego jedynego zapachu i chętnie eksperymentują z nowymi.
Ciężko sobie wyobrazić zapach. Nawet najlepszy opis poszczególnych nut zapachowych, choć bardzo wskazany w opisie na stronie sklepu, to nie zastąpi zapoznania się z zapachem w sklepie stacjonarnym. Dlatego do tej pory częściej kupowano perfumy w sklepach stacjonarnych niż online. Jednak pandemia i zamknięcie sklepów stacjonarnych zmieniło mechanizmy zakupowe.
Wyjątki w prawie odstąpienia od umowy
We wpisie o zasadach zwrotu towarów znajdziecie ogóle zasady dotyczące procedury odstąpienia od umowy, potocznie zwanej zwrotami. Natomiast od prawa do odstąpienia od umowy, ustawa o prawach konsumenta, przewiduje wyjątki. Artykuł 38 tej ustawy wymienia dokładnie 13 przypadków, w których prawo odstąpienia nie przysługuje.
Zgodnie z punktem piątym prawo do odstąpienia nie przysługuje, jeśli przedmiotem świadczenia jest rzecz dostarczana w zapieczętowanym opakowaniu, której po otwarciu opakowania nie można zwrócić ze względu na ochronę zdrowia lub ze względów higienicznych, jeżeli opakowanie zostało otwarte po dostarczeniu.
Rozkładając ten przypadek na czynniki pierwszy wychodzi, że brak możliwości zwrotu będzie możliwy przy spełnieniu łącznie następujących przesłanek:
- rzecz musi być dostarczona w zapieczętowanym opakowaniu,
- zwrot jest niemożliwy z uwagi na ochronę zdrowia lub ze względów higienicznych.
Czy zatem perfumy będą podpadały pod ten wyjątek?
W mojej ocenie nie i takie stanowisko potwierdza orzecznictwo.
Otóż, w mojej ocenie perfumy nawet jeśli będą doręczone w zapieczętowanym opakowaniu tj. w ofoliowanym pudełku, to ich otwarcie i nawet wypróbowanie nie będzie pływało niekorzystanie na zdrowie i nie będzie niekorzystne ze względów higienicznych.
Co więcej, takie psikniecie w celu sprawdzenia zapachu nie będzie wykraczało poza czynności konieczne do sprawdzenia charakteru, cech perfum.
Oczywiście w razie zniszczenia czy przekroczenia uprawnienia do sprawdzenia towaru, klient będzie ponosił odpowiedzialność względem sprzedawcy za zmniejszenie wartości rzeczy, ale prawo do odstąpienia od umowy, której przedmiotem były perfumy, będzie klientowi przysługiwało.
Co na to Sąd?
Możliwość zwrotu perfum została potwierdzona w orzeczeniu Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 28 listopada 2018 r., sygn. akt VII AGa 1142/18, w którym wskazano, iż wyłączenie z art. 38 pkt. 5 ustawy o prawach konsumenta, w przypadku perfum nie będzie mogło mieć zastosowania.
Co prawda Sąd apelacyjny zmienił wyrok wydany przez Sąd okręgowy w odniesieniu do uznania zakwestionowanej klauzuli jako klauzuli niedozwolonej, ale to z uwagi na fakt, iż do oceny klauzuli zastosowanie miały poprzednie przepisy a nie aktualny art. 38 pkt. 5 ustawy o prawach konsumenta.
Wydaje się natomiast, że aktualny powinien zostać pogląd wyrażony przez Sąd okręgowy, który przywołany został w uzasadnieniu Sądu apelacyjnego, zgodnie z którym dla zastosowanie wyłączenia, o którym mowa w art. 38 pkt. 5 ustawy o prawach konsumenta, konieczne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: „rzecz musi być dostarczona w zapieczętowanym opakowaniu a jego otwarcie może niekorzystnie wpłynąć na zdrowie lub jest niekorzystne ze względów higienicznych. Przy czym przez zapieczętowane opakowanie należy rozumieć jego sterylne zamknięcie, które chroni rzecz przed negatywnym wpływem czynników zewnętrznych.”
Zdaniem Sądu okręgowego w rozpatrywanej sprawie odnośnie sprzedaży perfum, przesłanki wynikające z przepisów nie występują. Sąd okręgowy wskazał, iż „zwrot przez konsumenta tego typu produktów w otwartym opakowaniu nie powoduje więc sytuacji, że zwracany produkt posiadać będzie inne właściwości, co dostarczony konsumentowi. Sąd stwierdza, że zwracane przez konsumentów produkty mogą być bez wątpienia ponownie włączone do obrotu, nawet w przypadku, gdy oryginalne opakowanie zostanie w jakiś sposób naruszone. Również bowiem w takich przypadkach towar podlega sprzedaży. Zwykle w przypadku perfum może dojść do naruszenia zewnętrznej folii, nie zaś pudełka, w którym znajdują się perfumy, stąd łatwość wprowadzenia do obrotu takiego produktu. Należy w tym miejscu wskazać, że głównym celem art. 38 pkt 5 ustawy – prawa konsumentów jest ochrona interesów przedsiębiorcy, gdy przedmiotem świadczenia są rzeczy wykazujące specyficzne właściwości wymagające transportu w zamkniętym opakowaniu. Chodzi o rzeczy, które – po otwarciu opakowania – nie mogą być następnie przedmiotem transportu ze względu na ochronę zdrowia lub ze względów higienicznych. Gdyby konsument otworzył opakowanie i odstąpił od umowy dotyczącej wspomnianych rzeczy, przedsiębiorca nie byłby w stanie ponownie zaoferować ich innemu nabywcy (Tomasz Czech, Komentarz do art. 38 ustawy o prawach konsumenta, WKP wyd. I).”
Jako inne przykładowe produkty, które są wyłączone od możliwości zwrotu wskazano m.in. „artykuły spożywcze, produkty kosmetyczne – szminki, tusze do rzęs itp., produkty chemiczne wykorzystywane w gospodarstwie domowym, opatrunki, strzykawki, a zatem produkty których naruszenie sterylności wyłącza możliwość zwrotu towaru, mając na względzie ochronę zdrowia lub ze względów higienicznych.”
W związku z powyższym, lektura tego orzeczenia wskazuje, że w aktualnym brzmieniu przepisów klientowi przysługuje prawo odstąpienia od umowy, której przedmiotem są perfumy, nawet jeśli otworzył folię, opakowanie i wypróbował perfumy. Odrębnym zagadnieniem jest natomiast możliwość dochodzenia przez sklep odszkodowania w razie otrzymania produktu, który był użytkowany w sposób nadmierny.
Co na to Komisja Europejska?
W wytycznych Komisji Europejskiej (str. 63) znalazły się np. takie wskazówki w zakresie kosmetyków, w tym perfum i prawa do odstąpienia od umowy:
„Zwolnienie to może dotyczyć na przykład następujących towarów, które zostały rozpieczętowane przez konsumenta po ich dostarczeniu: produkty kosmetyczne, na przykład szminki;”
„W przypadku innych produktów kosmetycznych, które nie mogą być traktowane jako zapieczętowane ze względu na ochronę zdrowia lub ze względów higienicznych, przedsiębiorca może umożliwić konsumentowi sprawdzenie ich w inny sposób, podobnie jak ma to miejsce w sklepie, na przykład dołączając do produktu bezpłatny tester. W takiej sytuacji konsumenci nie muszą otwierać opakowania produktu w celu wykonania przysługującego im prawa do stwierdzenia charakteru i cech produktu.”
Podsumowanie
Konsument może zatem odstąpić od umowy, w której za pośrednictwem sklepu internetowego nabył perfumy, nawet jeśli je odpakował i wypróbował.
Od strony sprzedawcy dobrym rozwiązaniem byłoby albo sprzedawanie próbek perfum, jak np. robi do sklep Galilu, albo dołączanie do zakupionych perfum ich próbek, tak aby klient w celu sprawdzenia zapachu nie musiał odpieczętowywać i wypróbowywać perfum.
Można również przy zakupie perfum w procesie zakupowym wprowadzić miejsce, w którym klient mógłby zaznaczać, czy chce otrzymać próbkę zakupionych perfum czy zna ich zapach i nie potrzebuje.
Jako klienci pamiętajmy, że ponosimy odpowiedzialność za zmniejszenie wartości rzeczy będące wynikiem korzystania z niej w sposób wykraczający poza konieczny do stwierdzenia charakteru, cech.
Zdjęcie wyróżniające pochodzi z Unsplash i jest autorstwa Trung Do Bao